خلاصه حج ۱۱
یکشنبه 23 آبان 89
قبله، جایی است که قلب مسلمین همیشه به آن طرف متمایل است . ابراهیم دعا کرد: "فاجعل افئده من الناس تهوی الیهم" . کعبه که به دست پدر بزرگ امت ، ابراهیم ساخته شد، نماد امت اسلامی است . مسلمانان مستحب است به آن سمت روزی 5 بار نماز بخوانند، و بخوابند،و بمیرند، ...
قربانی، الان کمتر ، ولی قبلا واقعا حالت هدیه داشت. یک گوسفند که انتخاب می کردی و از شهر خودت بر می داشتی می بردی مکه سر می بریدی، به نشانه ی شکرگزاری نعمت . اما الان فقط تلفنی اطلاع می دهی و برایت سر می برند.
احرام حج نماد صلح کامل است، ولا فسوق و لا جدال... . و قربانی کردن موقع خونریزی و خشونت.و مسجدالحرام، خانه ی خدا، قبل از هر چیز محل امن و حریم امنیت - مثابه و امنا - بازگشت گاه . "و یتخطف الناس من حولها".
اسلام مانند بعضی ادیان شرقی که دینشان بیشتر فردگرایانه است و در نتیجه جنگ هم در آن جایی ندارد، نیست. اسلام واقع گراست. و خداوند نمی خواهد که خداپرستی در زمین مخفیانه باشد.مسلمانان درباره اسلامشان تقیه کنند. بلکه باید اظهار کنند.
وقتی یک جمعیتی و امت دینی تشکیل می شود، این گروه خواه ناخواه وارد عرصه سیاست جهانی شده اند و دیگر گروه ها آن ها را رقیب خود می بینند. سیاست کلی اسلام درباره جنگ و صلح در حج مشخص است. حج یک مانور صلح آمیز است، خونریزی به امر خدا- جایی که محوطه قربانی کردن ممکن است پر از خون بشود- و صلح و آسیب نرساندن به حتی گیاه و پشه و کبوتر های پرروی مسجدالحرام هم به امر خدا.
ما باید همه احکام را در فضای تاریخی خودشان بررسی کنیم. بعضی خشونت ها با مشرکین در ادیان، برای این است که اینها اصولا حرف سرشان نمی شده. آدم های وحشی بوده اند که چون نمی توانسته اند از عقیده شان دفاع کنند، متوسل به زور می شدند. قدیم همیشه خداپرستان و دینداران بودند که اهل فکر و گفتگو بوده اند اما گاهی امکانش نبود.مثلا در فضای علمی قرون وسطی واقعا وقتی از قوانین علمی حرف می زدند، منظورشان قوانین تکوینی وضع شده توسط خداوند بود. برای همین امروزه متفکرین فلسفه علم درباره این که مفهوم قانون با تفکر فیزیکالیستی سازگار نیست، بحث می کنند.
اما فضای جهان مدتی است که عوض شده. ملحدان متفکری هستند که با شما به گفتگو می نشینند، و در این فضا معلوم است که باید گفتگو کرد و نجنگید.
- درباره این آیه : فَإِذَا قَضَیتُمْ مَنَاسِكَكُمْ فَاذْكُرُوا اللَّهَ كَذِكْرِكُمْ آبَاءَكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْرًا
می گویند رسمی بوده در جاهلیت که بعد از مراسم از افتخارات اجداد خود صحبت می کردند و این آیه مربوط به این قضیه است که خداوندرا بیشتر از پدرانتان یاد کنید. اما این به نظر چندان تفسیر خوبی نمی رسد ، چون این رسم معلوم است که چیز موهومی است و مقایسه اش با یاد خدا جالب نیست.
شاید این ، اشاره به حس صمیمیتی دارد که مومن نسبت به خدا دارد. در کتاب تورات و مخصوصا انجیل، از خدا بسیار با عنوان "پدر " یاد شده . البته مردم جنبه نداشته اند و دیگر در اسلام این مساله عنوان نشده . اما این جا به نظر می آید که می خواهد بگوید چه طور است که اینقدر نسبت به پدرتان احساس نزدیکی و صمیمیت می کنید، حالا که توبه کرده اید و پاک شده اید می توانید نسبت به خدا بیشتر از آن هم حس دوستی کنید.
می گویند، الناس عیال الله. و کعبه هم که "اول بیت وضع للناس" است، بیت الله. جایی که تو نمازت را کامل می خوانی چون وطن توست ، خانه ی توست.
- چند کتاب خوب که در همکف حج و زیارت پیدا می شوند :
-حج عارفان - رحیم کارگر
-جرعه ای از صهبای حج - صهبای صفا - ... - آقای جوادی آملی
-حج برنامه تکامل - ضیاء آبادی
-حج در آینه شعر/ادبیات فارسی
